درمان جوش صورت (آکنه در نوجوانان، زنان جوان، بارداری و بدن)
نویسنده: جولی گابریل
مترجم: مهدیه مقاری
مقدمه
این کتاب نوشتهی جولی گابریل و ترجمهی روان مهدیه مقاری، از جامعترین منابع دربارهی درمان جوش صورت، کنترل آکنه در مراحل گوناگون زندگی و گزینههای نوین مراقبت پوست است. برخلاف اکثر منابع تبلیغاتی که فقط روی «کرم ضد آکنه» تمرکز دارند، گابریل این بار از زاویهای علمی اما قابلفهم جلو آمده: او آکنه را نه تنها یک ناهنجاری پوستی بلکه نمودی از وضعیت درونی بدن، تغذیه، باکتری و استرس میداند.
اگر مدتی است درگیر جوش روی بینی یا اطراف گونهات هستی و حتی پس از استفاده از کرم ضد آکنه هیچ نتیجهای ندیدی، این کتاب با ترکیبی از توصیههای علمی، رژیم غذایی پوستصاف، روشهای خانگی و دیدگاه روانی به آکنه، تو را با منشأ واقعی مشکل روبهرو میکند.
آکنه چیست و چرا باید درمان شود؟
واژهی آکنه (Acne) از ریشهی یونانی برای «مرتفع و ملتهب» گرفتهشده است. آکنه زمانی رخ میدهد که غدد چربی پوست بیش از حد فعال میشوند و منافذ پوست با سبوم و سلولهای مرده بسته میگردند. اما در لایهی زیرین این التهاب، باکتری آکنه یا Cutibacterium acnes نقش کلیدی دارد.
سؤال رایج خوانندگان این است: آیا آکنه مسری است؟ پاسخ کوتاه، خیر. این باکتری در پوست همهی افراد وجود دارد، ولی زمانی دردسرساز میشود که تعادل میکروبی پوستتخریب شود.
دلیل اینکه آکنه باید درمان شود فقط زیبایی نیست؛ اگر بدون درمان رها گردد، ممکن است جای جوش، لک و زخم دائمی روی پوست بماند که درمانش دشوار و گرانقیمت است.
دلایل اصلی بروز آکنه
جولی گابریل بهروشنی توضیح میدهد که هیچ عامل واحدی مسئول تمام جوشها نیست. بلکه ترکیبی از موارد زیر درگیرند:
هورمونها و آکنه: نوسانات هورمونی (مثلاً در نوجوانی، پیش از قاعدگی، یا در بارداری) موجب افزایش چربی پوست میشوند.
تغذیه نادرست: شکر، لبنیات پرچرب و کربوهیدراتهای تصفیهشده از میوههای ممنوعه این رژیم محسوب میشوند.
استرس روانی: رابطهی مستقیم بین نقش استرس در آکنه و افزایش هورمون کورتیزول وجود دارد.
محصولات آرایشی نامناسب: بستهشدن منافذ با کرمهای چرب، بدتر شدن جوشها را در پی دارد.
عوامل محیطی: هوای مرطوب یا آلودگی، تغییر دمای ناگهانی یا تعریق زیاد در بروز آکنه بدن نقش دارند.
رژیم غذایی و آکنه
تغذیه سلامت پوست است. گابریل میگوید برای داشتن پوست صاف با گیاهان و ویتامینها باید تمرکز را بر غذاهای با شاخص گلیسمی پایین بگذاریم.
مواد اصلی این رژیم: سبزیبرگدار، ویتامین C، زینک، امگا۳، و نوشیدن آب سالم است.
در باب رژیم ضد آکنه توصیه میکند از مصرف شیر گاو، شکلات شیرین و نوشابههای انرژیزا پرهیز شود.
در بخشی از کتاب، برنامهی نمونهی سهروزهای ارائه شده که شامل:
صبحانه با اسموتی سبز،
ناهار با کینوا و سبزیجات کبابی،
شام سبک با ماهی بخارپز و سبزیجات تازه.
این همان رژیم غذایی پوست صاف است که نتایجش نهتنها روی جوش بلکه بر انرژی عمومی بدن دیده میشود.
آکنه در گروههای مختلف: نوجوانان، زنان، بارداری، مردان
هر بخش کتاب به یکی از گروههای خاص اختصاص دارد.
آکنه در نوجوانان
در دوران بلوغ، افزایش سطح آندروژن باعث شروع آکنه میشود. درمان آکنه نوجوانی در این کتاب شامل پاکسازی ملایم، اجتناب از صابونهای قوی و انتخاب کرمهای مرطوب کننده فاقد چربی است. همچنین برنامه روزانه مراقبت از پوست مبتلا به آکنه بهگونهای طراحی شده تا بدون خشکی پوست، التهاب را کاهش دهد.
آکنه در زنان جوان
در زنان ۲۰ تا ۳۵ ساله آکنه بیشتر به دلایل هورمونی و استرس بروز میکند. جولی گابریل بر تعادل خواب، رژیم گیاهی و کنترل چربی پوست تأکید دارد.
آکنه در دوران بارداری
پژوهشها نشان دادهاند تغییرات پروژسترونی در دوران بارداری موجب تشدید جوش میشود. گروه آکنه در بارداری نیازمند درمان ایمن بدون داروهای شیمیایی است. در اینجا کتاب سراغ ماسکها خانگی برای آکنه میرود تا جایگزینی بیخطر برای داروها معرفی کند.
آکنه در مردان و آکنهی بدن
در مردان، بهویژه آنهایی که ورزشکارند یا مکملهای پروتئینی مصرف میکنند، آکنه بدن (روی سینه، پشت یا شانهها) رایج است. راهکار کتاب: شستوشوی منظم با شویندهی ضدباکتری، پوشیدن لباس نخی و استفادهی محدود از روغنهای بدن.
روشهای درمانی مؤثر
کتاب، درمانها را به سه دسته تقسیم میکند: دارویی، طبیعی و پیشرفته.
۱. روشهای دارویی
شامل محلولهای دارویی نسخهای حاوی بنزوئیل پروکساید، رتینوئید و در صورت نیاز آنتیبیوتیکها است. اینها باکتری آکنه را کاهش داده و روند ترمیم پوست را سرعت میدهند.
۲. درمانهای طبیعی و خانگی
در کنار نسخههای شیمیایی، بخشی از کتاب اختصاص دارد به طرز تهیه کرم ضد جوش در خانه و کرم ضد لک خانگی. مثلاً ترکیب عسل، آلوئهورا و چند قطره روغن درخت چای به عنوان پایهی کرم ضد آکنه طبیعی معرفی شده.
این دستورها بهویژه برای پوستهای حساس توصیه شدهاند تا بدون سوزش یا لایهبرداری شدید، التهاب را آرام کنند.
۳. درمانهای لیزری و نوری
تکنولوژی جدیدی مانند لیزر LED یا درمانهای blue light برای کنترل چربی و نابودی باکتری پیشنهاد شدهاند. در بخش درمانهای لیزری و نوری، نویسنده نتایج تحقیقات بالینی را به زبان ساده خلاصه کرده و هشدار داده که باید زیر نظر پزشک انجام شوند.
مراقبت تکمیلی و سبک زندگی
چند فصل از کتاب به ارتباط عادات روزمره و زیبایی پوست اختصاص دارد.
او مینویسد: «اگر ماساژ صورت با فشار زیاد انجام شود، میتواند با تحریک غدد، جوش را بدتر کند.» در مقابل، ماساژ ملایم همراه با کرم مغذی، جریان خون را افزایش داده و سلولها را تغذیه میکند.
همچنین تأکید دارد که آرایش و آکنه دو دشمن قدیمیاند: پاکنکردن کرمپودر و استفادهی مداوم از لوازم آرایشی غیراستاندارد یکی از شایعترین دلایل باقیماندن جوشهاست.
برای کاهش استرس توصیه میکند:
خواب کافی (حداقل ۷ ساعت)
تنفس عمیق یا مدیتیشن
ورزش سبک مثل دوچرخهسواری یا پیادهروی
این توصیهها مکمل درماناند و بخشی از فلسفهی کلی جولی گابریل محسوب میشوند که زیبایی را نتیجهی توازن ذهن و بدن میداند.
پاکسازی و محصولات مراقبتی
در بخش «پاکسازی پوست در خانه» دستورالعملهایی برای ساخت تونر طبیعی (با گلاب و جوششیرین)، ماسک جو دوسر و عسل، و لایهبردارهای خانگی آمده است.
هر فصل با هشدارهایی همراه است تا از ترکیب مواد محرک یا استفادهی بیش از حد لایهبردارها و ماسکها جلوگیری شود.
برای کسانی که پوستشان بیشازحد خشک است، کرمهای مرطوبکننده غیرکومدوژنیک معرفی شدهاند تا منافذ پوست بسته نشود.
پرسشهای مخاطبان
در بخش پرسش و پاسخ پایانی، نویسنده دقیقاً به دغدغههایی پاسخ میدهد که کاربران اینترنتی زیاد میپرسند:
با جوش روی بینیام چه کنم؟ ابتدا دلیلش را پیدا کن: فشار زیاد ماسک، چربی پوست یا لمس مداوم با دست.
چرا کرم ضد آکنه من بیاثر بود؟ چون تا عواملی مثل تغذیه و استرس را اصلاح نکنی، درمان موضعی کافی نیست.
آکنه نوزادان چیست؟ در بیشتر موارد طبیعی و گذرا است. گابریل هشدار میدهد از هیچ دارویی روی پوست نوزاد استفاده نشود.
نگاهی علمی اما انسانی
جولی گابریل پیشتر در مجلههای سلامت طبیعی کار میکرده و رویکردش ترکیبی از علم پوستشناسی و Holistic Healing است. او باور دارد که ریشهی آکنه همانقدر در روان و سبکزندگی نهفته است که در فولیکولهای پوستی.
مترجم، مهدیه مقاری، در برگردان فارسی با حفظ لحن آموزشی نویسنده، واژگان تخصصی را ساده کرده تا کتاب برای عموم قابلفهم باشد.
جمعبندی
کتاب «درمان جوش صورت» منبعی است برای هرکسی که از درمانهای بیثمر تبلیغاتی خسته شده و میخواهد با درک علمی و طبیعیتری به مسئلهی آکنه نگاه کند.
این اثر میآموزد که:
ترکیب آگاهی تغذیه، مراقبت پوست و آرامش ذهن تنها مسیر واقعی برای بهبود است.
درمان باید متناسب با سن، جنس، شرایط هورمونی و نوع پوست باشد.
و از همه مهمتر، هیچ جوشی «بیدلیل» نیست؛ بدن همیشه در حال حرف زدن با ماست.
اگر بخواهیم با زبان جولی گابریل خلاصه کنیم:
“آکنه را خاموش نمیکنیم، بلکه ریشهاش را میفهمیم.”
