معرفی کتاب «کنترل بیشفعالی و آموزش مهارتهای هوش هیجانی به کودکان»
نویسنده: دکتر لارنس ای. شاپیرو
مترجم: محبوبه رمضانزاده
مقدمه
اگر مدتی است با خودتان میگویید: «کودک من تمرکز و توجه ندارد چه کنم؟» یا احساس میکنید «کودک من رفتارش را نمیتواند کنترل کند»، باید بدانید که شما تنها نیستید. بسیاری از والدین با چالش بیشفعالی در کودکان مواجه هستند. این کتاب، اثر ارزشمند دکتر لارنس ای. شاپیرو، با ترجمه روان محبوبه رمضانزاده، به درستی برای این شرایط نوشته شده تا هم به والدین و هم به مربیان کمک کند.
بیشفعالی در کودکان چیست؟
در فصل نخست کتاب، نویسنده توضیح میدهد بیشفعالی در کودکان چیست، چه نشانههای کودک بیشفعال وجود دارد و حتی به این پرسش میپردازد که «آیا بیشفعالی واقعاً یک بیماری است؟». این بخش شامل توضیح علمی، مثالهای واقعی و معرفی تستهای ساده ارزیابی رفتار کودک است.
نقش مدرسه در کنترل بیشفعالی
همراهی مدرسه و ارتباط مؤثر با معلمان اهمیت زیادی دارد. کتاب نشان میدهد که نقش مدرسه در کنترل بیشفعالی به اندازه فعالیت والدین مهم است و چگونه میتوان مدرسه را جذابتر ساخت تا کودک علاقه بیشتری به یادگیری پیدا کند.
مهارتهای حیاتی برای کودکان بیشفعال
یکی از نقاط قوت این اثر، آموزش مهارتهای حیاتی برای کودکان بیشفعال است؛ یعنی مهارتهایی که زندگی اجتماعی و تحصیلی آنها را متحول میکند. این موارد شامل:
اعتماد به نفس کودکان و عزت نفس کودکان
یادگیری تسلط بر خود
روشهای مدیریت کارهای روزمره کودکان بیشفعال
تمرین وقتشناس بودن و آمادگی برای امتحانات
کتاب کار بیشفعالی: تمرین و فعالیتهای کاربردی
دکتر شاپیرو یک کتاب کار بیشفعالی کامل در این مجموعه ارایه کرده که پر است از مجموعه فعالیتهای کاربردی کودکان بیشفعال. از بازیهای گروهی گرفته تا چالشهای فردی، همه به طور هدفمند طراحی شدهاند.
آیین دوستیابی و حفظ روابط
کتاب بخش ویژهای را به آیین دوستیابی کودکان بیشفعال اختصاص داده است. این بخش شامل آموزش دوستیابی و حفظ دوستیها، تمرینات شنونده خوبی باشید، و حتی راهکارهایی برای زمانی که مسخره کردن مشکلساز میشود است.
درک احساسات و ارتباط مؤثر
از دیگر مهارتهای کلیدی مطرحشده میتوان به «در مورد آنچه آزارتان میدهد صحبت کنید»، احساسات کودکان دیگر را درک کنید، و میتوانید بامزه باشید اشاره کرد. این مهارتها برای ایجاد ارتباط مؤثر با دوستان مدرسه و افزایش همدلی ضروری هستند.
رفتار سالم و کنترل احساسات
کتاب راهکارهای عملی برای شما میتوانید از خودتان دفاع کنید، از دعوا خودداری کنید، و حس خوبی از خودتان داشته باشید ارائه میدهد. همینطور یاد میدهد که میتوانید متفاوت باشید، بهتر غذا بخورید، بهتر بخوابید و مسئولیتپذیر باشید.
مهربانی و ارتباط مثبت
فصلهای پایانی بر با دیگران مهربان باشید و ایجاد تعامل مثبت تمرکز دارند. این بخش به والدین نشان میدهد که تشویق رفتار مثبت کودک چگونه عزت نفس او را تقویت میکند.
راهکارهای کاربردی:
راهکارهای عملی کنترل بیشفعالی
تمرینات آرامسازی برای کودکان
بازیهای تقویت تمرکز
فعالیت روزانه کودکان بیشفعال
نقش خانواده در بیشفعالی
آموزش مهارت گوش دادن و مهارت حل اختلاف بین کودکان
چطور کودک را وقتشناس کنیم
روش درمان غیر دارویی بیشفعالی
برنامه غذایی کودک بیشفعال و روشهای کاهش استرس کودک
همراهی والدین
کتاب به اهمیت همراهی والدین در درمان بیشفعالی اشاره دارد و میگوید حمایت عاطفی، حمایت عاطفی از کودک، چطور نقش اصلی را در موفقیت او ایفا میکند.
آموزش در خانه و مدرسه
فصلهای خاصی درباره آموزش کودکان در خانه، تعامل بهتر با همکلاسیها، آموزش مسئولیتپذیری و آموزش مهارت حل مسئله وجود دارد. این مهارتها مجموعاً به مهارتهای زندگی برای کودکان کمک میکنند و مانع بسیاری از مشکلات رفتاری میشوند.
منابع برای والدین و مربیان
کتاب در پایان، به کتاب برای مربیان مدارس و نکات کلیدی هوش هیجانی اشاره میکند، همچنین جدول فعالیت روزانه کودک، بازیهای گروهی دوستانه، و راهکارهایی برای مقابله با چالشهای کودک بیشفعال ارایه میدهد.
جمعبندی: برنامهریزی برای موفقیت تحصیلی و شخصی
دکتر شاپیرو کتاب را با مباحثی درباره برنامهریزی برای موفقیت تحصیلی و ایجاد تعادل میان کار، بازی و استراحت به پایان میبرد. هدف این است که کودک نه تنها مشکلات رفتاری خود را کنترل کند، بلکه در مسیر رشد شخصی و اجتماعی موفق شود.
چرا این کتاب را مفید است؟
استفاده کاربردی از واژهها مانند «کودک من تمرکز و توجه ندارد چه کنم» در متن باعث میشود والدین بهتر ارتباط بگیرند.
تمرکز بر روانشناسی کودک، آموزش مهارتهای اجتماعی، و روشهای علمی بر پایه تجربه.